INSTITUCIONE TRANSPARENTE, QYTETARË TË INFORMUAR

 

Agjencia për Mbrojtjen e Të Drejtës për Qasje të Lirë në Informacione me Karakter Publik në bashkëpunim me Qendrën për Komunikime Civile në Planin e Pestë Kombëtar të Veprimit për Partneritet për Qeverisje të Hapur 2021-2023, zbatuan aktivitetin: “Publikim proaktiv i informacionit publik në faqet e internetit të institucioneve”.

Veprimtaritë e këtij angazhimi i referohen të ashtuquajturave transparencë aktive e institucioneve, që nënkupton publikimin e informacionit me iniciativën e institucioneve, pa u paraqitur askush atyre kërkesë për qasje në atë informacion.

Angazhimi kontribuon për t’u ofruar qytetarëve, kompanive dhe të gjitha grupeve të tjera të interesuara qasje të shpejtë, të lehtë dhe të vazhdueshme në informacionin bazë për funksionimin e institucioneve shtetërore.

Me Ligjin e ri për qasje të lirë në informacione me karakter publik, publikimi i këtij informacioni në faqet e internetit të institucioneve është i detyrueshëm, sipas nenit 10, përkatësisht 22 kategorive të informacionit që poseduesit e informacionit janë të detyruar t’i publikojnë.

Angazhimi përfshin përpjekjet e intensifikuara të Agjencisë për të përmirësuar transparencën aktive ndërmjet poseduesve të informacionit. Në dy vitet e fundit, Agjencia ka përgatitur një Udhëzues për publikimin proaktiv të informacionit, Udhëzues për transparencë proaktive, Udhëzues për publikim proaktiv të informacioneve me karakter publik për personat zyrtarë ose udhëheqësit dhe Metodologjinë për zbatimin e monitorimit për publikimin proaktiv të informacioneve me karakter publik, i cili ka lehtësuar publikimin proaktiv të informacioneve me karakter publik në faqet e tyre të internetit. Përgatiti edhe Raportet e monitorimit të institucioneve shtetërore dhe gjyqësorit për vitin 2022, si dhe raportet e monitorimit të ndërmarrjeve publike dhe institucioneve nën juridiksionin e komunave, komunave, BNJVL-së dhe Qendrave për zhvillim të rajoneve planore dhe institucioneve shtetërore për vitin 2021.

Sipas Indeksit të fundit të Transparencës Aktive, ministritë dhe Qeveria publikojnë mesatarisht 85% të këtij informacioni, ndërsa komunat publikojnë 70%. E njëjta matje tek kompanitë publike tregon se ato publikojnë vetëm 48% të këtij informacioni.

Nga gjithsej 1449 posedues të regjistruar si posedues të informacioneve me karakter publik, të cilëve u është dorëzuar formulari për Raportin Vjetor për vitin 2022, në të cilin poseduesit duhet të dorëzojnë linqet në përputhje me nenin 10, pra 22 kategoritë, 334 ose 23.05% e poseduesve përmbushin 6,60 ose jo transparente transparencën e tyre proaktive. 7.18% janë pjesërisht transparente.

1404, përkatësisht 96,86% e poseduesve kanë dorëzuar raport vjetor në Agjenci, ndërsa 45 ose 3,11% nuk ​​e kanë përmbushur obligimin ligjor.

Nga ana e institucioneve shtetërore, 119 posedues kanë përmbushur detyrimin, 17 nuk kanë bërë njoftim për proaktivitetin e tyre, 7 janë pjesërisht transparente, ndërsa për 3 posedues nuk ka të dhëna për shkak se poseduesit nuk kanë paraqitur raport për zbatimin e detyrimit ligjor.

Nga institucionet shëndetësore, 7 mbajtës kanë dorëzuar raport për këtë detyrim, 8 mbajtës janë pjesërisht transparente, dhe 92 mbajtës nuk kanë dorëzuar lidhje për monitorimin e transparencës së tyre. 3 mbajtës nuk kanë dorëzuar raporte në Agjenci brenda afatit ligjor.

Ndër ndërmarrjet publike, 47 bartës kanë treguar transparencë proaktive, 31 janë pjesërisht transparente dhe 238 bartës nuk e kanë respektuar këtë obligim në raportet e tyre. 9 mbajtës nuk kanë dorëzuar raporte vjetore.

Nga institucionet arsimore, 484 mbajtës janë jo transparent në mënyrë proaktive, 37 janë pjesërisht mbajtës, dhe vetëm 46 raportojnë transparencën e tyre tek kërkuesit e informacionit. Zyrtarët e 15 bartësve nuk kanë dorëzuar raporte për zbatimin e ligjit.

Zyrtarët e 60 njësive të vetëqeverisjes lokale dhe Qendrave për Zhvillimin e Rajoneve Planifikuese raportojnë për transparencën e tyre proaktive, ndërsa 23 mbajtës nuk kanë dorëzuar lidhje për të respektuar nenin 10. 5 mbajtës janë pjesërisht transparent.

Vetëm 6 parti politike raportuan për transparencë proaktive, 4 pjesërisht, ndërsa 35 nuk raportuan për zbatimin e nenit 10 të ligjit. 12 mbajtës nuk kanë dorëzuar raport për punën e tyre në lidhje me aksesin e lirë.

Për transparencën e tyre raportojnë zyrtarët e 24 bartësve të personave juridikë dhe fizikë që ushtrojnë kompetenca publike dhe veprimtari me interes publik, 9 janë pjesërisht të përgjegjshëm, ndërsa 39 nuk kanë raportuar për proaktivitetin e tyre në punën e tyre. 2 mbajtës nuk kanë dorëzuar Raporte Vjetore.

Autoriteti gjyqësor është proaktiv në 25 mbajtës, 3 mbajtës janë pjesërisht transparent dhe 38 nuk paraqesin të dhëna për publikimin proaktiv të informacionit të karakterit publik. Agjencia për 1 mbajtës nuk mund të tregojë transparencë për arsye se nuk kanë dorëzuar raport brenda afatit të përcaktuar ligjor.

]Gjatë periudhës dyvjeçare të zbatimit të Planit të Veprimit, mbajtësit e informacionit publik, në raport me institucionet shtetërore dhe komunat në RSM, kanë rritur transparencën dhe disponueshmërinë e tyre ndaj informacioneve publike që janë të rëndësishme për jetën dhe punën e njerëzve dhe kanë reduktuar presionin për marrjen e informacionit përmes aksesit të lirë në informacionin e 20 periudhës së mëparshme raportuese.