SHËNOHET 28 SHTATORI DITA NDËRKOMBËTARE E QASJES UNIVERSALE NË INFORMACION
Agjencia për Mbrojtjen e të Drejtës për Qasje të Lirë në Informacione me Karakter Publik me konferencë të temës “Për gjendjen lidhur me zbatimin e Ligjit për qasje të lirë në informacione me karakter publik në Republikën e Maqedonisë së Veriut” sot shënoi Ditën Ndërkombëtare të Qasje universale në informacione publike, me mbështetjen e Delegacionit të Bashkimit Evropian në Shkup, në kuadër të projektit “Promovimi i transparencës dhe llogaridhënies në administratën publike”, financuar nga Komisioni Evropian, dhe implementuar nga një konsorcium i udhëhequr nga PwC.
Me Konferencën e sotme, Agjencia shënon 28 shtatorin – Ditën Ndërkombëtare për Qasje të Lirë në Informacion, motoja e së cilës është “Kam të drejtë të di”.
Pikërisht 20 vjet më parë, më 28 shtator 2002, përfaqësues të organizatave joqeveritare nga e gjithë bota, përfshirë nga Maqedonia, lobistë dhe mbrojtës të idesë së lirisë në informacion, në një takim në Sofje të Bullgarisë, formuan Rrjeti i Mbrojtësve të Lirisë në Informacion. Në këtë takim, të pranishmit ranë dakord që të bashkëpunojnë në promovimin e së drejtës për qasje në informacion dhe menaxhim transparent. Sot kjo ditë njihet nga UNESCO dhe OKB si Dita Ndërkombëtare e Qasjes Universale në Informacion.
Para të pranishmive, persona zyrtarë për ndërmjetsim me informacione me karakter publik , organiyatave joqevritare dhe media fjalim mbajti, Plamenka Bojçeva, drejtoreshë e Agjencisë, Agim Nuhiu, zëvendësministër i Drejtësisë, Aleksandar Kashumov, ekspert kyç për qasje të lirë në informacione publike të projektit të financuar nga IPA 2 “Promovimi i transparencës dhe llogaridhënies në administratën publike”, Dançe Danilovska-Bajdevska, autor i “Analiza e aplikimit të Ligjit për qasje të lirë në informacione publike me rekomandime për përmirësimin e sistemit për qasje të lirë në informacion” dhe German Filkov, kryetar i Qendrës për Komunikim Civil, ekspert i projektit IPA2 “Promovimi i transparencës dhe llogaridhënies”. në administratën publike”.
Drejtoresha e Agjencisë, Plamenka Bojçeva, në fjalën e saj theksoi se kjo është një ditë shumë domethënëse që kontribuon në zhvillimin e demokracisë dhe trendeve demokratike në shoqëri, drejt të cilave duhet të lëvizë edhe shoqëria jonë. Sipas saj, është një nga parimet e të gjitha demokracive moderne dhe standardeve evropiane për të cilat përpiqet vendi ynë.
Bojçeva informoi se nga aspekti i transparencës reaktive, gjegjësisht veprimit sipas kërkesave të pranuara për qasje të lirë në informata publike, në tri vitet e fundit që nga ekzistimi i Agjencisë dhe që nga miratimi dhe hyrja në fuqi e Ligjit për qasje të lirë në informata publike. , është vërejtur progres i dukshëm. “Numrat e thonë këtë. Nëse në vitet e kaluara që nga miratimi i ligjit të parë në vitin 2006 ka pasur rreth 500-600, madje deri në 700 ankesa, këtë vit janë pranuar vetëm 250 ankesa, nga të cilat 55 janë tërhequr, sepse ndërkohë, para se të merrej vendimi nga Agjencia, paraqitësit e kërkesave kanë marrë informacionin dhe me kërkesën e tyre ankesa është tërhequr, duke shtuar se deri më tani kanë vepruar duke treguar dhe urdhëruar 195 ankesa”.
Sa i përket pyetjes nëse institucionet vendore apo shtetërore janë më transparente, ajo theksoi se Agjencia ka bërë monitorim të njësive të vetëqeverisjes lokale dhe 144 institucioneve shtetërore, ndërmarrjeve publike nën juridiksionin e komunave dhe autoriteteve gjyqësore.
Drejtoresha theksoi se në të ardhmen Agjencia do t’i përkushtohet transparencës proaktive .
Zëvendësministri i Drejtësisë, Agim Nuhiu, i cili mori pjesë në konferencë, foli për përpjekjet e Qeverisë për promovimin e transparencës dhe llogaridhënies së institucioneve, përputhshmërinë e Ligjit për Qasje të Lirë në Informatat me Karakter Publik me parimet e qeverisjes së mirë dhe nëse ligji ndjek rekomandimet e dhëna në raportet e Komisionit Evropian për progresin e Maqedonisë së Veriut në procesin evointegrues. Nuhiu shprehu mbështetjen nëse ka nevojë për ndryshime të Ligjit për qasje në informata publike. Ai thekson se “ne kemi një kuadër ligjor dhe një kuadër institucional në të cilin do të zbatohen atributet e shtetit të së drejtës”.
Aleksandar Kashumov prezantoi rezultatet dhe përfitimet e arritura nga zbatimi i projektit “Promovimi i transparencës dhe llogaridhënies në administratën publike” për promovimin e qasjes së lirë në informacione publike në Maqedoninë e Veriut dhe manualet dhe publikimet e përgatitura që do të jenë të dobishme për zyrtarët në punën e mëtutjeshme. në zbatimin e kësaj të drejte.
Dançe Danilovska-Bajdevska, autore e “Analizës së aplikimit të Ligjit për qasje të lirë në informacione publike me rekomandime për përmirësimin e sistemit për qasje të lirë në informacion”, theksoi se studimi është bërë me qëllim të dërgimit të mesazheve tek krijuesit e politikave publike. si për të avancuar të drejtën për qasje të lirë në informacion.
Danilovska-Bajdevska, theksoi se rekomandimet në analizë janë dhënë në dy drejtime, e ai është rritja e buxhetit të Agjencisë në mënyrë që ajo të mund t’i përmbushë plotësisht përgjegjësitë e saj, gjegjësisht t’i përkushtohet trajnimit të bartësve të informimit, institucioneve që kanë informacione të natyrës publike, të mund të zhvillojnë një numër të madh fushatash për të edukuar qytetarët se kanë të drejtën e qasjes së lirë në informacione të natyrës publike dhe të fokusohen në edukimin e zyrtarëve të zgjedhur dhe të emëruar, sepse vullneti politik i disa autoriteteve tregon se varet edhe qasja e lirë në informacione publike.
Rekomandim është bërë edhe në drejtim të ndryshimeve minimale në Ligjin për Qasje të Lirë në Informata Publike.
Në prezantimin e tij, German Filkov përcolli përvojat nga zbatimi praktik i Ligjit, si dhe përfitimet e transparencës aktive, të cilat do të jenë gjithnjë e më të rëndësishme në zbatimin e mëtejmë të Ligjit nga poseduesit e informacionit publik.
Në fund të konferencës u zhvillua një diskutim i frytshëm në të cilin zyrtarët e pranishëm ndanë përvojat e tyre në zbatimin e ligjit dhe dhanë rekomandime se si të avancohet ushtrimi i së drejtës për qasje të lirë në informacione me karakter publik, si një nga mënyrat për të ndërtuar institucione të hapura, transparente dhe të përgjegjshme dhe si mjet për të luftuar korrupsionin.
